Wijk: een middeleeuws
vestigingsstadje Dorestad Rond 700 ontstond de handelsnederzetting Dorestad, een stad van
internationaal belang vanwege de gunstige ligging aan de Rijn en de
Lek. Waar nu de Hoogstraat loopt, lag toen het havencomplex. De stad
ging ten onder, eind 9e eeuw, na een overval door
Noormannen. Van Dorestad naar Wijk bij Duurstede In de 13e eeuw waren de stenen huizen in opkomst; langs de
Langbroekerwetering ontstonden vele kleine kasteeltjes die vaak
het woord steen of steijn in zich dragen. Oude kerk op de Grote markt
Rond het midden van de 10e eeuw ontstonden er
verschillende agrarische nederzettingen langs de Kromme Rijn,
waaronder Wijk en waarschijnlijk ook Cothen. Wijk was een agrarische
nederzetting die was blijven voortbestaan na de verwoesting van
Dorestad.
In 1270 ontstaat
zo‘n bakstenen bouwsel op de plek van het oude Dorestad, gebouwd
door Zweder van Abcoude uit het geslacht van Zuijlen (3 zuilen
in het stadswapen van Wijk). Ter herinnering aan Dorestad noemt
hij zijn woontoren: Duurstede. Wijk sluit zich aan bij Duurstede
dat resulteert in het dorp Wijk bij Duurstede. In 1300 krijgt
Wijk bij Duurstede stadsrechten.
Met het verkrijgen van stadsrechten ontstond een probleem met de oude kerk, die buiten de stadsmuren viel. Binnen de veste moest een nieuwe gebouwd worden. In 1365 was deze kerk klaar en in 1486 werd deze onder de toenmalige bisschop uitgebouwd met de huidige toren. Wegens geldgebrek heeft de uiteindelijke bouw lang op zich laten wachten. De kerk werd in de daarop volgende eeuwen vervolmaakt, met een dip in 1579, het jaar waarin het koor van de kerk uitbrandde. De oude kerk aan de Markt is nog steeds een imposant bouwwerk midden in Wijk bij Duurstede